Als iemand overlijdt, zijn de erfgenamen doorgaans snel bekend. De naaste familieleden vinden soms een testament, en gaan naar de notaris. Ook als er geen testament wordt gevonden kan de notaris hulp bieden, en vaststellen wie de erfgenamen volgens de wet zijn. Maar wat gebeurt er als er niemand in de kring van naasten actie onderneemt na overlijden?
Bij echtscheiding moeten de partners met elkaar overleggen over het verdelen van hun gemeenschappelijke bezittingen. Daarbij hoort ook overleg over het pensioen. Ook al is de pensioengerechtigde leeftijd vaak nog ver verwijderd, bij uit elkaar gaan moet volgens de Wet verevening pensioenrechten bij echtscheiding, de waarde van de tijdens huwelijk opgebouwde pensioenen door de partners worden gedeeld.
Een levenstestament is eigenlijk een uitgebreide volmacht. Veel mensen denken dat de volmacht voornamelijk gebruikt wordt als de volmachtgever ziek is of geestelijk niet meer in staat is om zijn eigen belangen goed te behartigen, maar het levenstestament kan ook al eerder gebruikt worden. Dat kan bijvoorbeeld als iemand het gemakkelijk vindt om zaken door de gemachtigde te laten regelen.
Veel ouders gunnen hun kinderen het beste. Ook als de kinderen trouwen wordt het gezin van de kinderen met alle mogelijke zorg omringd, variërend van financiële bijstand bij de aankoop van een huis tot het oppassen op kleinkinderen.
Soms willen mensen al voor de trouwdag zeker stellen, dat er bij scheiding nooit alimentatie zal worden geëist. Zij zouden dat het liefst al vastleggen in de akte van huwelijksvoorwaarden.
In een levenstestament kan iemand een gevolmachtigde aanwijzen. De gevolmachtigde kan namens hem of haar optreden, meestal als iemand fysiek of geestelijk niet meer in staat is om zijn eigen belangen goed te behartigen. U kunt hierbij denken aan een ongeval, maar ook aan de situatie bij dementie of na een hersenbloeding.
Veel ouders die een schenking aan hun kinderen doen, vinden het geen prettig idee, dat het kind de schenking bij een eventuele echtscheiding moet delen. Zij maken dan gebruik van de mogelijkheid, om een zogenaamde uitsluitingsclausule aan de schenking te verbinden.
Voor getrouwde mensen is in Nederland in de wet geregeld, dat zij alimentatie moeten betalen als zij uit elkaar gaan. De rechter beoordeelt dan de draagkracht en behoeftigheid van beide partners en stelt de alimentatie vast.
Veel Nederlanders hebben een testament gemaakt. Toch komt het helaas nog vaak voor dat iemand overlijdt, zonder iets geregeld te hebben. Gaat het om nabije familieleden dan lukt het de notaris doorgaans wel om via de Basisregistratie Personen, te achterhalen wie de erfgenamen zijn. Maar als blijkt dat er sprake is van verre verwanten dan lukt het soms niet om de erfgenamen te vinden, en kan de erfenis niet verdeeld worden.
Tot 1 januari 2012 was het riskant om een langdurige vechtscheiding te hebben. Zolang de echtscheidingsprocedure duurde, bleef voor gehuwden zonder huwelijks voorwaarden het risico bestaan dat de bijna ex-partner schulden maakte, die nog samen gedeeld moesten worden.
