Op 17 augustus 2015 treedt de Europese Erfrechtverordening in werking. De verordening is bedoeld om meer eenheid te brengen in de manier waarop in Europa met grensoverschrijdende erfenissen wordt omgegaan.
Daarbij moet vooral gedacht worden aan nalatenschappen waarbij er bestanddelen in diverse landen zijn, bijvoorbeeld een huis in Nederland en een huis in Frankrijk. Maar ook situaties waarbij de erfgenamen in een ander land wonen dan waar de overledene zijn gewone verblijfplaats had. Let wel: de verordening gaat alleen over nalatenschappen van personen die op of na 17 augustus 2015 overlijden.
Helaas zijn niet alle EU landen aangesloten bij de Verordening. Denemarken, Ierland en Groot-Brittannië doen niet mee. Vanzelfsprekend zijn landen die geen lid zijn van de Europese Unie, zoals Zwitserland, ook niet aan de Verordening gebonden.
Een belangrijk aspect van de nieuwe verordening is dat er duidelijkheid komt omtrent het doen van een rechtskeuze in testamenten. Iemand kan in een testament een keuze uitbrengen voor het recht van de (lid)staat waarvan hij bij het maken van het testament, of bij overlijden, de nationaliteit heeft. Deze rechtskeuze moet dan door de andere lidstaten worden erkend. Het erfrecht maar ook de afwikkeling van de nalatenschap gaat dan volgens het gekozen recht. Als er geen rechtskeuze wordt gemaakt in het testament dan is het recht van de laatste gewone verblijfplaats van toepassing.
Voor mensen die niet de Nederlandse nationaliteit hebben, maar wel in Nederland wonen en hun bezit in Nederland hebben wordt de situatie na 17 augustus 2015 anders. Zij kunnen niet meer kiezen voor de toepassing van Nederlands recht op de afwikkeling van hun in Nederland gesitueerde nalatenschap. Voor deze groep, maar ook voor anderen die zich in een internationale situatie bevinden, is het zinvol om zich door hun notaris te laten informeren of het maken van een testament met een expliciete rechtskeuze in hun specifieke situatie aan te raden is. Indien nodig kan een nieuw testament dan nog voor de uiterlijke datum van 17 augustus 2015 getekend worden.
Bron: Notamail 2015/52 en JBN 2014, nr. 32